Στις αρχές του 15ου αιώνα φαίνεται πως η Ύδρα κατοικείται από γεωργικές και ποιμενικές-κτηνοτροφικές οικογένειες. Από τα μέσα όμως του 15ου αιώνα αρχίζει μια σταδιακή εγκατάσταση στην Ύδρα φυγάδων Ελλήνων από πολλά σημεία του Ελλαδικού χώρου όπως και Αλβανόφωνων - Χριστιανών στην πλειοψηφία- που κυρίως ήταν στρατιώτες που πολεμούσαν μαζί με τους Ενετούς στη διάρκεια του Ενετοτουρκικού πολέμου (1463-1479).

Οι Αλβανόφωνοι στρατιώτες κυνηγημένοι από τα στρατεύματα του Οθωμανού Σουλτάνου Μωάμεθ Β’ -όταν κατέκτησε την Πελοπόννησο- εγκαταστάθηκαν στην δυσπρόσιτη αλλά συνάμα φιλόξενη γη της Ύδρας.

Από εκείνη την εποχή με την εισροή των νέων αποίκων αρχίζει να δημιουργείται ένας πυρήνας οικιστικής δημιουργίας με κέντρο τον Λόφο της Κιάφας της Ύδρας (την συνοικία «Ακρόπολη»).

Οι νεοφερμένοι έποικοι ονομάζουν τον πρώτο οικισμό «Κιάφα» (μετ. αυχένας, κεφάλι, υψηλό σημείο).  Ο οικισμός αυτός έμελλε τα μελλοντικά χρόνια να γίνει μία ολόκληρη δαιδαλώδη καστροπολιτεία, όπου οι κάτοικοι της προφυλαγμένοι από τις πειρατικές επιδρομές ζούσαν ασφαλείς μέσα στην περιοχή τους. Υψηλοί μαντρότοιχοι και τείχη περιέκλειαν την «Κιάφα» και μέσα τους υπήρχαν τα σπίτια των κατοίκων που επικοινωνούσαν με «διαβατικά». Το νερό απαραίτητο και αναγκαίο το αποθήκευαν σε στέρνες αλλά η κύρια πηγή τους ήταν η περιοχή «Καλά Πηγάδια», όπου υπάρχουν ακόμη τα δύο πηγάδια που έως τώρα δίνουν νερό στους κατοίκους.

Πολύ αργότερα και όταν πλέον η Ύδρα ήταν αυτόνομη πολιτεία αποκτώντας ναυτική δύναμη, οι πύλες της Καστροπολιτείας άνοιξαν και ο οικισμός της «Κιάφας» εξαπλώθηκε στις κατωφέρειες και έφτασε έως και το λιμάνι δημιουργώντας τον σημερινό πανέμορφο παραδοσιακό και καοσμοπολίτικο οικισμό.

Με την βοήθεια κάποιων (παλαιών) σημειώσεων στο βιβλίο «Γεωγραφία» έχουμε μια περιγραφή της Ύδρας που μας προσδίδει κάποια στοιχεία της πόλης εκείνης της εποχής όπως και το κυρίαρχο επάγγελμα των κατοίκων του νησιού στο τέλος του 18ου αιώνα: «Και ο εκ Δημητριάδος Δανιήλ Ιερομόναχος και Γρηγόριος Ιεροδιάκονος εις την Γεωγραφίαν τους, η οποία φέρει μακροσκελέστατον τίτλον και εξεδόθη το 1791 τα εξής περί της Ύδρας: Η Νίδρα είναι τώρα περίφημη εις τη Μεσόγειο επειδή έχει μια χώρα με χίλια σπίτια και παραπάνω, της οποίας οι κάτοικοι είναι επιτηδειώτατοι και αξιώτατοι ναύται, δια τούτο και αυτή πλούσια και στολισμένη με καλαίς και μεγάλαις οικοδομαίς…».

Από: Προσωπική μου έρευνα